PASSIE

Deze periode van het jaar is de tijd van de eindexamens  Zelf merk ik dit ook in mijn nabije omgeving. Elke dag kijk ik op het lijstje om te zien in welk vak vandaag examen gedaan wordt door mijn dochter. Tevens zie ik dan dat de examen tijd die 3 uur of 2,5 uur is. 3 uur krijgen de studenten de tijd om hun theoretische kennis over een heel vak op papier te zetten.

Examens worden afgenomen op elk niveau van het onderwijs vanaf VMBO tot VWO. Overal wordt tijdens het examen gevraagd naar de geleerde  kennis in de afgelopen jaren. Bij voldoende kennis slaagt men en kan men naar een vervolgonderwijs of men kan de maatschappij in gaan en op zoek gaan naar een baan. En dan het liefst eentje die past bij de opleiding welke men gevolgd heeft .

Maar gaat het alleen om kennis als men op zoek gaan maar een passende baan of  vervolgonderwijs ? Als je op dit moment een hoogopgeleide ICT man/vrouw bent kun je uitstekend terecht bij de belastingdienst. Zij zullen de aankomende periode 1500 mensen aan gaan nemen om de 5000 mensen die ze gaan ontslaan te vervangen. Want de belastingdienst heeft meer specifieke kennis nodig . Mij rijst dan de vraag: “Red je het daar dan mee?” “Is kennis alleen zaligmakend? “ “Of komt er misschien iets anders bij kijken?” Bijvoorbeeld passend bij de bedrijfscultuur van de belastingdienst?

Vaak is het zo dat men een opleiding volgt voor een bepaald beroep maar dat men later toch in een andere functie binnen een ander beroep werkzaam is .

Het is natuurlijk ontzettend moeilijk om op jonge leeftijd te kiezen voor een bepaald beroep. Je moet al vroeg kiezen voor je vakkenpakket wat al richting geeft aan je uiteindelijke baan. Voordat je geslaagd bent, moet je al ingeschreven zijn voor een vervolgstudie. Als je daarna geslaagd bent, hoop je snel een baan te vinden. Misschien niet direct binnen het beroep waarvoor je een studie gevolgd hebt, omdat je in deze tijd allang blij bent als je werk vindt. at

En wat weet je eigenlijk van het beroep waarvoor je geleerd hebt?? Natuurlijk krijg je in de loop van de studie echt wel een beeld van wat het beroep inhoudt en in grove lijnen kan een student aangeven waaruit de dagelijkse werkzaam heden zullen gaan bestaan. Maar dit blijft altijd nog anders dan dagelijks te werken in dat vak. Nee… zelfstandig dagelijks aan de bak is in de praktijk voor iedereen anders dan het beeld dat je had als student.

Ik ben 16 jaar werkzaam geweest in de jeugdhulpverlening op een vakinternaat. Op dit internaat woonden jongeren met meervoudige gedragsproblemen,  die niet in staat waren om thuis te wonen. Halverwege de jaren 80 waren we volop bezig om een vakgerichte opleiding te creëren voor deze doelgroep. Wij vonden het toen belangrijk dat deze jongeren een diploma gingen halen zodat ze in staat waren om een plek te veroveren in de maatschappij. Dagelijks waren er conflicten met deze jongeren. Zij wilden helemaal niet in de schoolbanken zitten. Een diploma had voor hen geen waarde.

Langzaam gingen ook mijn ogen open en besefte ik ook een diploma niet zaligmakend was voor deze jongeren en dat een diploma zeker geen garantie was voor een succesvolle terugkeer in de maatschappij.

In 1992 heb ik met enkele collega’s een werkleerroute gecreëerd waarin naast praktische  vaardigheden juist sociale vaardigheden en arbeidsvaardigheden centraal stonden.  En eerst bekeken we waar hun interesse lag , welke werkzaamheden en/of beroep, zij graag willen doen of waarvan wij wisten dat hun talenten lagen. We ontdekten al heel snel welke praktische werkzaamheden dicht bij het individu lagen en waarbij iemand zich prettig in voelde . Het best merkbaar was dit doordat de dagelijkse conflicten stukken minder werden. Men ging weer plezier beleven in de dagelijkse invulling op een internaat . De schoolgaande jongeren waren “verlost van  jongeren die niet in de school banken wilden zitten, waardoor de gemotiveerde schoolgaande jongeren voor de diplomeringsroute in een rustigere prettige omgeving les konden krijgen. De jongeren die we plaatsten in de werkleerroute hadden niet meer de last van theorie lessen waarin ze totaal geen interesse hadden en konden daadwerkelijk arbeid gaan leveren. We zochten naar werkzaamheden die goed aansloten bij hun interesses.

De grootste winst zag je in het feit dat de jongeren veel gemotiveerder werden. En motivatie kun je het beste omschrijven als ergens zin in hebben.  Die zin zag je aan alles bij de jongeren. Echte motivatie moet uit de mens zelf komen, maar de ontwikkeling van motivatie kun je wel stimuleren  Met name door de richting aan te geven die plezier oplevert . Door doelen op te stellen die aansluiten bij wat een individu kan en wil. Gemotiveerd zijn om een beroep uit te oefenen levert volgens mij het hoogste rendement op.  Door dingen te doen die je graag doet ontstaat er groei en kunnen en willen mensen het beste ervan maken.

Door deze ervaring ben ik in ieder geval anders gaan kijken naar kennis. Kennis alleen is zeker niet zalig makend. Natuurlijk moet men altijd een bepaalde mate van kennis hebben. Maar kennis zonder passie voor het vak is volgens mij een kansloze missie.

Ik heb dit ook zelf mogen ervaren. Niet alleen in de voetbalwereld waarin de meeste mensen mij wel kennen als iemand vol passie. Ook in de hulpverlening was mijn passie enorm om iets te betekenen voor de doelgroep. Daarvoor wilde ik uren werken en barrières doorbreken. Ik was niet te stoppen tot dat we weer een jongen terug brachten in de maatschappij.

Mijn dochter is bezig aan de laatste loodjes voor haar examen. Ze staat er  goed voor dus de kans dat ze gaat slagen is zeer groot.  Maar nog mooier vind ik het dat ze na haar examen naar een vervolg opleiding gaat die ze kiest vanuit haar passie. Ze gaat als ze slaagt naar het TMO Fashion Business School te Doorn. Als klein kind was ze al bezig met mode, kleding ontwerpen of dacht ze na over een eigen kledingzaak. Ze verzon zelfs de naam al op jonge leeftijd: L&L zou de kledingzaak gaan heten. Super gemotiveerd zal ze daar in augustus gaan beginnen. Ik vind het geweldig mooi hoe zij haar passie volgt en dat gaat ondersteunen en ontwikkelen met de daarbij horende theoretische kennis. Haar liefde voor dit vak voorspeelt een mooie toekomst.